ΠΕΡΙ ΓΗΡΟΚΟΜΕΙΩΝ ΑΜΦΙΣΣΗΣ-ΙΤΕΑΣ : ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ, ΣΥΓΚΡΙΣΕΙΣ, ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ (άρθρο)

Έτσι θα Επαναλειτουργήσει το

 Γηροκομείο Άμφισσας

Του Νίκου Δρόλαπα

ΠΩΣ ΦΘΑΣΑΜΕ ΣΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΓΗΡΟΚΟΜΕΙΟΥ

Όπως είναι γνωστό η Άμφισσα είναι η δεύτερη πόλη στην Ελλάδα σε Κληροδοτήματα, μετά τα Ιωάννινα. Οι Ευεργέτες και Δωρητές διέθεταν τις περιουσίες τους, οικόπεδα, καταστήματα,
διαμερίσματα, αγροτικές εκτάσεις, ελαιοκτήματα, μετοχές, καταθέσεις εκατομμυρίων, κ.ά., με πρόνοια για την εκπαίδευση των νέων και την άνοδο του βιοτικού επιπέδου των κατοίκων, με ιδιαίτερη μέριμνα για τους ανήμπορους, τους φτωχούς και τους υπερήλικες, προκειμένου να έχουν μια αξιοπρεπή διαβίωση.

Όμως η Άμφισσα χάνει τη τεράστια περιουσία των Κληροδοτημάτων σταδιακά. Στο σφυρί βγαίνουν το ένα μετά το άλλο τα ακίνητα των ευεργετών της πόλης, η περιουσία της Άμφισσας. Πόσα πρέπει να πουληθούν ακόμη για να πληρωθούν οι διοικητικοί υπάλληλοι , οι γραμματείς, οι γενικών καθηκόντων, οι νοσηλευτές, οι προμηθευτές, οι νομικοί σύμβουλοι, όσοι συνεχώς διορίζονται ; Δισεκατομμύρια καταθέσεων και μετοχών παρέμεναν επί χρόνια, ανεξήγητα, στις τράπεζες με ιδιαίτερα χαμηλό επιτόκιο, μέχρι σημείου που σχεδόν εξανεμίσθηκαν ύστερα από τη μετατροπή τους σε άλλα τραπεζικά προϊόντα των οποίων η αξία εκμηδενίσθηκε. Ποιοι τελικά ωφελούντο ; ίσως δεν θα μάθουμε ποτέ (;).

Καμία αξιοποίηση της τεράστιας αυτής περιουσίας. Μόνο η περιουσία του Κληροδοτήματος Κονιάκου, αξιοποιούμενη, θα ήταν αρκετή να συντηρήσει τη λειτουργία του Στάλλειου – Γάτειου - Κονιάκειου ( και Ζησίμειου ) Γηροκομείου και Χρόνιων Παθήσεων Άμφισσας, στο διηνεκές.

Τι έχει γίνει όμως με τις έως τώρα αγοραπωλησίες ; Ποια ποσά εισπράχθηκαν και πώς χρησιμοποιήθηκαν ; Πώς αξιοποιήθηκαν οι περιουσίες των άλλων Κληροδοτημάτων που με τη συνένωση έπεσαν μέσα στο Ίδρυμα ; Πόσα καταστήματα πουλήθηκαν στο κέντρο της Άμφισσας ; Τι έγινε με το διαμέρισμα στη πλατεία Αμερικής ; με την οικία στην οδό Βασιλάκη στη περιοχή της Ακρόπολης ; σε ποιούς πουλήθηκαν και έναντι ποίου ποσού ;

Πώς τακτοποιήθηκαν εσπευσμένα οι προμηθευτές και έμειναν οι εργαζόμενοι απλήρωτοι και άρχισαν τις δεσμευτικές διεκδικήσεις και τους πλειστηριασμούς, έχοντας εξασφαλίσει και αγοραστές ; ενώ δεν θα έπρεπε να ξεχνούν ότι οι περισσότεροι είναι πολιτικά διορισμένοι.

Οι βασικοί υπόλογοι δεν είναι άλλοι πέραν όσων διαχειρίσθηκαν τόσα χρόνια τα Κληροδοτήματα, είτε ως τοπικοί αιρετοί, είτε ως Διαχειριστικές Επιτροπές, αποτελούμενες από τα ίδια σχεδόν πρόσωπα σε ένα είδος κυλιόμενης συνδιοίκησης, με ζημιωμένους, το μέλλον αυτού του τόπου, τους υπερήλικες και τους εργαζόμενους.

Όλα συνέβαιναν χωρίς ποτέ να προέλθουν σε λογοδοσία για τα Κληροδοτήματα. Ποτέ δεν ενημέρωσαν τι συμβαίνει. Αρνήθηκαν να συζητήσουν ακόμη και στο Δημοτικό Συμβούλιο, όταν φούντωσε το θέμα του Γηροκομείου, ύστερα από αίτημα ενεργών πολιτών για… « να μη θιγούν τα συμφέροντα του Ιδρύματος »…(;) (!), όπως είπαν ο κ. Φουσέκης και ο κ.Αθ. Παναγιωτόπουλος, Πρόεδρος τότε του Δ.Σ.

Πώς λειτούργησε όμως το Γηροκομείο. Πόσοι υπερήλικες εισήχθησαν ως τρόφιμοι με μεγάλη περιουσία, υψηλά εισοδήματα και συντάξεις, οι οποίοι, λόγω του πελατειακού συστήματος δεν κατέβαλαν τα ανάλογα χρήματα ; Πόσοι εργαζόμενοι ήσαν υπεράριθμοι ; Ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Φωκίδας κ.κ. Θεόκτιστος αναφερόμενος σε ανάλογο Ίδρυμα στη Σπάρτη, είπε ότι την περίθαλψη 35 τροφίμων φροντίζουν μόλις 8-9 εργαζόμενοι. Και ενώ αρκετοί εργαζόμενοι προσέφεραν με την εργασία τους άριστες υπηρεσίες στο Ίδρυμα, άλλοι, με ανακριβή και αναπόδεικτα στοιχεία κατέθεσαν στο Εφετείο υπέρ της πώλησης του οικοπέδου - φιλέτου του Χολαργού ! Γιατί ; Κατέθεσαν οικειοθελώς ; ή πιέστηκαν ; και από ποιους ;

Αλλά δεν είναι μόνο τα Κληροδοτήματα της Άμφισσας, προβλήματα διαχείρισης αντιμετωπίζουν και άλλα Κληροδοτήματα όπως αυτό του Μακεδώνα στη Κίρρα, του Μαναίου στη Δεσφίνα, κ.ά.

Αλλά ευθύνες, στο μέτρο που τους αναλογεί, φέρουν και οι εποπτεύουσες τα Κληροδοτήματα Διευθύνσεις Εθνικών Κληροδοτημάτων του Υπουργείου Οικονομικών και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας για την έλλειψη επαρκούς εποπτείας και ελέγχων.

Ποιοι άραγε να παρεμπόδισαν τους διαχειριστικούς ελέγχους ώστε μέχρι σήμερα να μην έχει πραγματοποιηθεί ούτε ένας ;

Το κράτος, αποφεύγοντας να καταβάλει τις υποχρεώσεις του για τη διατήρηση μιας κοινωνικής δομής με χρόνια πάσχοντες, θεωρεί ότι επιτυγχάνει περιστολή δαπανών ; Οι προκύπτουσες όμως επιβαρύνσεις εκ των καλυπτομένων αναγκών των τροφίμων σε οικονομικό, κοινωνικό και οικογενειακό κόστος θα είναι ασυγκρίτως μεγαλύτερες από τις απώλειες φόρων, εισφορών και τη χορήγηση των επιδομάτων ανεργίας, επιδομάτων χρόνια πασχόντων, με αύξηση κόστους λειτουργίας των Νοσοκομείων, αύξηση της ανεργίας, απώλεια εσόδων για τη τοπική οικονομία, επιβάρυνση του οικογενειακού προϋπολογισμού.

Οι παθογένειες είναι πολλές και δεν διορθώνονται χωρίς απαντήσεις και απαντήσεις δεν δίνονται χωρίς διαχειριστικό έλεγχο.

Η ΕΞΥΓΙΑΝΣΗ ΤΟΥ ΓΗΡΟΚΟΜΕΙΟΥ

Μετά το κλείσιμο του Γηροκομείου, ανέλαβε Πρόεδρος των Διαχειριστικών Επιτροπών όλων των Κληροδοτημάτων ο Δήμαρχος κ. Παναγιωτόπουλος, ο οποίος υποσχέθηκε ότι θα κινήσει τη διαδικασία για την εξυγίανση του Γηροκομείου και ότι θα το επαναφέρει σε λειτουργία, επιλέγοντας την ημέρα του θανάτου του μακαριστού Μητροπολίτη Αθηναγόρα για να ανακοινώσει το άνοιγμα του Ιδρύματος.

Υπέβαλε το Σχέδιο Εξυγίανσης στο Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης , το οποίο όμως δεν εγκρίθηκε από την αρμόδια Διεύθυνση του Υπουργείου , λόγω ελλιπούς τεκμηρίωσης και αλλαγής των ισχυόντων όρων. Με βιαστικές κινήσεις απέλυσε τους εργαζόμενους, τους οποίους και επαναπροσέλαβε μέχρι την…. εβδομάδα των παθών, που επέλεξε να τους απολύσει και πάλι, οριστικά αυτή τη φορά.

Εκείνο που ακολουθεί πλέον είναι η απόφαση της Διαχειριστικής Επιτροπής να διαλύσει το Ίδρυμα, οπότε ολόκληρη η περιουσία των Κληροδοτημάτων που το απαρτίζουν περιέρχεται στην Εποπτεύουσα Αρχή που είναι το Υπουργείο Οικονομικών, το οποίο θα ορίσει εκκαθαριστή για τη διενέργεια εκκαθάρισης – αποπληρωμής χρεών και ότι περισσέψει, αν περισσέψει, θα πάει στο Κράτος, οπότε χάνεται και η δυνατότητα διενέργειας διαχειριστικού ελέγχου.

Με την απόλυση των εργαζομένων θα πρέπει να καταβληθούν τα δεδουλευμένα τεσσάρων και πλέον ετών και οι νόμιμες αποζημιώσεις, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι μισθοδοσίες με τα ασφάλιστρα των μη δεδουλευμένων για το διάστημα από τον μήνα Ιούλιο του 2014 και μετά, κατά το οποίο το Ίδρυμα δεν λειτουργούσε.

Στη περίπτωση όμως κατά την οποία το Σχέδιο Εξυγίανσης του Ιδρύματος είχε εγκριθεί, το Γηροκομείο θα ετίθετο υπό την εποπτεία του Παρατηρητηρίου Φορέων Κοινωνικής Φροντίδας ως προς τη λειτουργία του και την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του θα αναλάμβανε η Εταιρεία Αξιοποίησης Ακινήτων Δημοσίου, και για τα δύο (2) πρώτα χρόνια υλοποίησης του Σχεδίου Εξυγίανσης θα χρηματοδοτείτο με ποσό που αντιστοιχεί στο είκοσι τοις εκατό (20%) του ετήσιου προϋπολογισμού του, απευθείας από το Υπουργείο Εργασίας και θα έμπαινε σε πρόγραμμα ρύθμισης των ληξιπρόθεσμων οφειλών του προς τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης, τους εργαζόμενους και τους πιστωτές, αλλά θα παρέμενε σε λειτουργία.

ΤΟ ΓΗΡΟΚΟΜΕΙΟ ΙΤΕΑΣ

Σε αντίθεση με την αποτυχημένη πορεία του Γηροκομείου Άμφισσας, το Πρότυπο Γηροκομείο της Ιτέας, το «Γραμματικοπούλειο, Μπάλειο, Τρίγκειο Θεραπευτήριο Χρονίων Παθήσεων Ιτέας », με Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου τον Αιδεσιμότατο Αρχιμανδρίτη Νικόλαο Παρασκευά, ο οποίος και το δημιούργησε προ τριάντα χρόνων, φιλοξενεί εξήντα ( 60 ) τροφίμους, με 27 άτομα προσωπικό εκ των οποίων μόνο 3 άτομα είναι διοικητικοί υπάλληλοι. Έχει αποθεματικό κεφάλαιο της τάξης των 300.000 ευρώ περίπου και μάλιστα χωρίς να διαθέτει περιουσία ! Κάθε μήνα το ίδρυμα της Ιτέας πληρώνει κανονικά τους μισθούς, όλες τις φορολογικές και ασφαλιστικές του υποχρεώσεις, τους προμηθευτές από Άμφισσα και Ιτέα και όλα τα λειτουργικά τα έξοδα ( πετρέλαιο, ΔΕΗ, Δήμος κλπ ) , με επί πλέον διανομή φαγητού σε πολλές άπορες οικογένειες.

Αυτό οφείλεται στην υποδειγματική λειτουργία του, με διαφάνεια και νομιμότητα. Ενδεικτικό δε της ευαισθησίας περί την οικονομική διαχείρισή του είναι και το γεγονός ότι μόλις αμφισβητήθηκε από κάποιους η χρηστή διοίκηση και η ορθολογική οικονομική διαχείριση, το Διοικητικό Συμβούλιο με ομόφωνη απόφασή του ζήτησε εγγράφως τη διενέργεια διαχειριστικού ελέγχου, αντί της συγκάλυψης, προσφεύγοντας και στη Δικαιοσύνη. Αυτό τα λέει όλα. Αντίθετα, το Γηροκομείο Άμφισσας δεν αποδέχθηκε τον δημόσιο έλεγχο, δεν λογοδοτεί ακόμη και σήμερα που οδηγείται στη πλήρη διάλυση και χάνεται η περιουσία του.

Τώρα, σχεδιάζεται η ανέγερση νέας πτέρυγας στο Γηροκομείο Ιτέας για δημιουργία επί πλέον 17 κλινών, αίθουσας ψυχαγωγίας και άλλων λειτουργικών χώρων με χρηματοδότηση ύψους 1.750.000 ευρώ από το Πρόγραμμα Δημόσιων Επενδύσεων μέσω του με Φορέα υλοποίησής του τη Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας.

ΠΡΟΤΑΣΗ ΕΠΑΝΑΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΓΗΡΟΚΟΜΕΙΟΥ

Το Γηροκομείο Άμφισσας μπορεί να λειτουργήσει και πάλι. Αυτό μπορεί να γίνει , είτε με την υποβολή νέου Σχεδίου Εξυγίανσης σε συνεννόηση με το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, είτε με Προγραμματική Σύμβαση Σύμπραξης μεταξύ των δύο Γηροκομείων Ιτέας και Άμφισσας, κατ΄ επέκταση λειτουργίας του Γηροκομείου Ιτέας, το οποίο θα αναλάβει πλέον και τη Διοικητική και Οικονομική Διαχείριση του σχήματος της Σύμπραξης, με διατήρηση της περιουσιακής τους αυτοτέλειας.

Τα Κοινωφελή Ιδρύματα και Κληροδοτήματα μπορούν να συνάπτουν Προγραμματικές Συμβάσεις με το Δημόσιο ή μεταξύ τους με αποφάσεις των Διοικητικών τους Συμβουλίων ή των Διαχειριστικών Επιτροπών τους, οι οποίες θα καθορίζουν τους όρους της σύμπραξης, το χρονοδιάγραμμα και τους πόρους από τους οποίους θα καλυφθούν οι αναλαμβανόμενες οικονομικές υποχρεώσεις, με την ανάθεση της διαχείρισης, εν προκειμένω, στο Ίδρυμα της Ιτέας και συνέχιση της χρηματοδότησης από τους Φορείς Υγείας. Σημαντικό είναι και το γεγονός ότι, σε αυτές τις περιπτώσεις, επιτρέπεται η απασχόληση του προσωπικού του ενός συμβαλλομένου στον άλλον, εν προκειμένω με επαναπρόσληψη των εργαζομένων του Γηροκομείου Άμφισσας σύμφωνα με το οργανόγραμμα το οποίο θα συντάξει και θα ακολουθήσει το Γηροκομείο Ιτέας .

Οι ανωτέρω συμβάσεις υπόκεινται στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία, ενώ την Εποπτεία , όπως προβλέπεται, θα έχει η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Θεσσαλίας – Στερεάς Ελλάδας.

Εάν γίνει αποδεκτή η προτεινόμενη λύση, μαζί με τη γενικότερη ωφέλεια από τη λειτουργία του Ιδρύματος της Άμφισσας και την αύξηση της δυναμικότητας σε κλίνες, θα επανέλθουν στην εργασία τους οι ευρισκόμενοι σε ομηρία εργαζόμενοι και το Ίδρυμα της Άμφισσας θα κερδίσει χρόνο για την επιζητούμενη εξυγίανσή του ώστε να αποφύγει τις δυσμενείς προοπτικές που δημιουργήθηκαν με επιπτώσεις στη τοπική κοινωνία και τη περιουσία του Ιδρύματος. Σε μία τόσο θετική προοπτική, πιστεύουμε ότι θα συνδράμει και η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, η οποία ήδη για τη βελτίωση των κοινωνικών δομών της Στερεάς Ελλάδας και ιδιαίτερα για τις μονάδες δευτεροβάθμιας φροντίδας, ενισχύει με ένταξη στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα το κόστος της αδιάλειπτης λειτουργίας τους για τη διατήρηση θέσεων εργασίας και τη στήριξη όσων πολιτών έχουν ανάγκη.-