Άγιε μου Παντελεήμονα (Παραδοσιακό τραγούδι Ερυθραίας Μικράς Ασίας).
Το τραγούδι αυτό αρχικά το κατέγραψε ο Σίμων Καράς τη δεκαετία του 1940 και το συμπεριέλαβε στον δίσκο του με τίτλο «ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ (ΠΡΟΠΟΝΤΙΔΟΣ, ΑΙΟΛΙΔΟΣ, ΙΩΝΙΑΣ) ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΛΟΙ 1, με αριθμό αναγνώρισης δισκογραφικής παραγωγής SDNM 127.
Το συγκεκριμένο τραγούδι το χαρακτηρίζει ο Σίμων Καράς ως «Άγιε μου Παντελέημονα, του γάμου», αφού πράγματι η πρώτη στροφή του προέρχεται από παραδοσιακό τραγούδι γάμου του Τσεσμέ και ευρύτερα της Ερυθραίας Μικράς Ασίας. Οι επόμενοι όμως νοσταλγικοί στίχοι του προέκυψαν από τους επιβιώσαντες μάρτυρες πρόσφυγες της περιοχής, οι οποίοι κατέφυγαν κατά το πλείστον στην γειτονική Χίο, όπου αντίκριζαν τα απέναντι πάτρια παράλια και μελοποίησαν έτσι τον καημό τους. Κάτι δηλαδή αντίστοιχο και με το τραγούδι «Πέργαμος», όπου οι Μύσιοι πρόσφυγες πρόσθεσαν τον πόνο της ψυχής τους στο παραδοσιακό αυτό τραγούδι της Περγάμου.
Το τραγούδι αυτό επιλέχθηκε, ερμηνεύτηκε και συμπεριελήφθη στο διπλό cd του Ομίλου Ερευνών Πηλίου, με τίτλο «Ο ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΣ ΓΑΜΟΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ».
ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΔΙΕΥΚΡΙΝΗΣΕΙΣ:
Στην πόλη του Τσεσμέ -Κρήνη λειτουργούσαν πέντε εκκλησίες. Ο Μητροπολιτικός Ναός του Αγίου Χαραλάμπους (ο οποίος κτίστηκε το έτος 1832), ο Ευαγγελισμός ή Ευαγγελίστρια (κτίστηκε το έτος 1835, με το περίφημο τέμπλο του Γιαννούλη Χαλεπά και το υψηλότερο κωδωνοστάσιο ορθόδοξης εκκλησίας στον κόσμο τότες, 41 μέτρα), ο ΑΓΙΟΣ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΑΣ (του παρόντος πανέμορφου τραγουδιού, ο οποίος κτίσθηκε το 1840), η Παναγία Ψαριανή (1873) και η Αγία Φωτεινή (1881).
Για την εκκλησία αυτή του Αγίου Παντελεήμονα έλεγαν τους στίχους:
«Άγιε μου Παντελέημονα που ‘σαι στον Κορακάρη,
σου πρέπει το καμπαναριό γιατί ‘σαι παλληκάρι»!
Πηγή: Α.Δ. Τροβάς «Εκεί που δεν Χτυπάνε πια οι Καμπάνες –Τσεσμές (Κρήνη)» Αθήνα 1976.
Στην παραλία του Τσεσμέ βρισκόταν η τουρκοεβραϊκή συνοικία Μπαράγασι, η οποία εκτεινόταν μέχρι τη θέση «Τεκέ», όπου υπήρχε παλιό μουσουλμανικό προσκύνημα. Σιγά -σιγά οι Έλληνες (κυρίως οικογένειες ναυτικών) αναρριχήθηκαν προς την περιοχή αυτή, την οποία ονόμασαν ΚΟΡΑΚΑΡΗ! Η μία πλευρά της περιοχής αυτής που έφτανε μέχρι τη θάλασσα, ήταν κατάφυτη από αμπέλια και οπωροφόρα δέντρα και έφθανε μέχρι τη θέση Άγιοι Σαράντα!
Πηγή: Μαρτυρίες Κ. Σημηριώτη υπ. 120, Κέντρο Μικρασιάτικων Σπουδών.
Οκτώβριος 2022,
Δημήτρης Νικ. Θωμαδάκης.
Χειρόγραφος χάρτης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου