ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΨΥΧΗΣ ΣΤΟ ΧΡΙΣΣΟ (άρθρο)

Ζήτημα ψυχής….

ΕΘΝΟΛΟΓΙΚΟ & ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΗΛΙΑ Ε. ΔΑΡΑΔΗΜΟΥ

Του Νίκου Δρόλαπα

ΕΓΚΑΙΝΙΑ Μουσείου με Πρόσκληση του κορυφαίου συλλέκτη κ. Ηλία Ε. Δαραδήμου σε ένα μαγικό ταξίδι με αυθεντικά Εθνολογικά και Λαογραφικά στοιχεία.

Κυριακή 20-12-2015. Φωτεινή μέρα για το Χρισσό, τη Φωκίδα και πέραν αυτής. Το Εθνολογικό και Λαογραφικό Μουσείο προσφέρθηκε από τον δημιουργό του στη γενέτειρά του, το Χρισσό, ως κατάθεση ψυχής.

Ανεκτίμητης αξίας εκθέματα. Παραδοσιακές φορεσιές από τη Φωκίδα και όλη την Ελλάδα, κεντήματα, κοσμήματα, πίνακες ζωγραφικής, γκραβούρες, έπιπλα, έγγραφα, κεραμικά, όπλα της Επανάστασης του 1821 και άλλα, παρουσιάζοντας την εξέλιξη του παραδοσιακού ενδύματος από το 1660 έως το 1830, αλλά και της μετέπειτα περιόδου έως το 1920.

Ένας από τους σημαντικότερους Συλλέκτες της χώρας ο κ. Δαραδήμος, επέλεξε να μελετήσει και να συγκεντρώσει υλικό της μακράς αυτής αλλά ενδιαφέρουσας περιόδου, γιατί το ντύσιμο μεταλλασσόταν με μια αδιόρατη ομοιογένεια αλλά και μία επιλεκτική διαφορετικότητα.

Όπως προκύπτει από τα σωζόμενα στοιχεία και τις περιγραφές, το θέαμα που παρουσίαζε ενδυματολογικά η υπόδουλη Ελλάδα δεν απαντάται σε καμία άλλη χώρα του κόσμου. Κι αυτό, γιατί δεν παρατηρούνται απλά μικροπαραλλαγές, αλλά υπάρχει αλλιώτικο ντύσιμο από περιοχή σε περιοχή, σε σημείο μάλιστα που γινόταν αμέσως αντιληπτός ο τόπος καταγωγής του καθενός, η κοινωνική του θέση, η επαγγελματική του ενασχόληση. Ακόμη περισσότερο ξεχώριζε το γυναικείο ντύσιμο με ποικιλία συνδυασμών.

Όλα τα ακολουθήματα και τα στολίδια, πόσια, φέσια, μαντήλες, σερβέττες, γελέκια, μεϊντάνια, βράκες , φουστανέλες, σελάχια, τσαπράζια, κουτσέκια, αλυσίδες, χαϊμαλιά, κουμπούρια, καριοφίλια, σπαθιά κ. ά. που κοσμούσαν τις φορεσιές, ο κ. Δαραδήμος τα εντόπισε, τα απέκτησε, δαπάνησε γι΄αυτά, τα μελέτησε ένα –προς ένα, εργάσθηκε πάνω σ΄ αυτά, τα συνταίριασε, τα συμπλήρωσε, τα φιλοτέχνησε ( συμπεριλαμβάνοντας ακόμη και τη φορεσιά της προγιαγιάς του), δημιουργώντας ένα Ιστορικό και Λαογραφικό απόθεμα για τις επερχόμενες γενιές το οποίο εντάσσεται κι αυτό στη πολιτιστική μας κληρονομιά. Γι΄ αυτό και στη σύντομη ομιλία του είπε ότι όλα τα εκθέματα τα πονάει σαν παιδιά του, ότι δεν ήταν τόσο εύκολο να τα αποχωρισθεί και ότι μόνο ένας συλλέκτης θα μπορούσε να κατανοήσει καλύτερα πώς αισθάνεται, όσο και αν εξακολουθήσει να τα φροντίζει στη νέα τους θέση.

Εντύπωση προκάλεσε η αναφορά του στα δέκα και πλέον χρόνια που πέρασαν μέχρι να υλοποιηθεί το όνειρό του, από τη προσωρινή φύλαξή τους στους Δελφούς, μέχρις ότου επισκευαστεί το νεοκλασικό κτίριο του ιστορικού Δημοτικού Σχολείου. Και ευτυχώς που τον βοήθησαν διακεκριμένοι πολίτες του Χρισσού για τη δύσκολη μετακίνηση, λέγοντας ότι είχε φθάσει στο σημείο να τα πάρει πίσω στο σπίτι του !

Με ιώβεια υπομονή και ευγένεια έβλεπε τους εκπροσώπους του Δήμου να ανεβοκατεβαίνουν στο βήμα για να ευχαριστήσουν με τις ‘’ομιλίες’’ τους ο ένας τον άλλον, εαυτούς και αλλήλους, να χειροκροτούν και οι ομιλητές τους εαυτούς τους, σε ένα μαυρ…..λούρειο κρεσέντο, με επωδό το μοναχικό χειροκρότημα δύο κυριών του Δήμου, ως να ήσαν αυτοί τα τιμώμενα πρόσωπα !, επειδή….επισκεύασαν το κτίριο.

Δεν έπραξαν όμως αυτό που όφειλαν και που όλοι περίμεναν. Να ανακηρύξουν τον κ. Ηλία Δαραδήμο ως επίτιμο Δημότη, ή , Ευεργέτη, ή, να δώσουν το όνομά του σε κεντρικό δρόμο του Χρισσού, να του επιδαψιλεύσουν οπωσδήποτε κάποια διάκριση και τιμή για τη μεγάλη Δωρεά, με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Δελφών, όχι ότι ο ίδιος περίμενε κάτι τέτοιο, αλλά θα ήταν το ελάχιστο που θα μπορούσε να γίνει από πλευράς Δήμου.

Το πλήθος του κόσμου που είχε συγκεντρωθεί για τα εγκαίνια αποθέωσαν τον κ. Ηλία Δαραδήμο, εκφράζοντας την ευγνωμοσύνη του με ένα θερμό, παρατεταμένο χειροκρότημα, παραμερίζοντας τις όποιες μικροψυχίες των αιρετών του Δήμου.

Ο Δήμαρχος εξέδωσε αμέσως δελτίο τύπου, μόνο για αυτοπροβολή στα τοπικά μέσα ενημέρωσης, επαναλαμβάνοντας τις ευχαριστίες του στους αιρετούς, σε μια προσπάθεια να συνδέσει έστω και έμμεσα το όνομά του με το Μουσείο, ως να συνεισέφερε και αυτός κάτι, λέγοντας το γνωστό κλισέ του, ότι…« παραμένει συνεπής στις δεσμεύσεις του », ποιες άραγε ; αφού ούτε και για τα άλλα δύο Μουσεία έχει κάνει το παραμικρό, όπως το Λαογραφικό της Εταιρείας Φωκικών Μελετών, το οποίο δεν έχει στεγαστεί και παραμένει είκοσι χρόνια στις αποθήκες και καταστρέφεται αναξιοποίητο και λεηλατούμενο και το Ιστορικό Μουσείο Αντώνη Μόσχου που αναζητάει ματαίως στέγη.

Ορισμένοι βλέπουν το….τίποτα. Άλλοι βλέπουν το πάν. Και με το έργο τους μας τιμούν όλους και δείχνουν το δρόμο της άδολης προσφοράς….