ΤΟΥ ''ΑΓΙΟΥ 'ΑΣΤΙΓΓΑ'', ΑΝΗΜΕΡΑ...

Τα γενόμενα

και τα πρέποντα.

   Όταν ο παθιασμένος με τον ελληνικό επαναστατικό αγώνα, Βρετανός Φράνκ Άμπνεϋ Άστιγγς (Frank Abney Hastings), εισήρχετο στον κόλπο της Αγκάλης διοικών το ατμόπλοιο ''Καρτερία'' και ως επικεφαλής εκείνης της μικρής ναυτικής μοίρας ιστιοφόρων του τότε ελληνικού στόλου, εγνώριζε πάρα πολύ καλά το τί έκανε : Έγραφε ιστορία!  

Και το ημερολόγιο έγραφε 17 Σεπτεμβρίου 1827.

   Τα γεγονότα είναι γνωστά.  Το θράσος, η γνώση και η εμπειρία του, συνεπικουρούμενα από το πάθος για την ελευθερία, των υπό την διοίκησή του ελληνικών πληρωμάτων, ''εστόρεσαν'' των υπερφίαλων και πολυπληθέστερων Τουρκικών ναυτικών δυνάμεων, άπασα την δύναμη. 
Εκεί, στον κόλπο της Αγκάλης, ή στον κόλπο της Σκάλας των Σαλώνων, όπως έως και σήμερα αρέσκονται (και επιμένουν) να την αναφέρουν οι Αμφισσείς.

Το χειρότερο όμως για τους Τούρκους, ήταν η εμφανής έλλειψη (όπως εκ των υστέρων απεδείχθη) αυτής της κατεστραμμένης ναυτικής μοίρας, από την μετά από 20 ημέρες πραγματοποιηθείσα ναυμαχία του Ναβαρίνου.  Το αποτέλεσμα της οποίας οδήγησε στην οριστική και αμετάκλητη δημιουργία του νέου ελληνικού κράτους.

 

Πολλά έτη αργότερα στην μικρή μας πόλη, δυο άνθρωποι, δυο εξαιρετικοί εκπαιδευτικοί, ένωσαν τις γνώσεις και τις δυνάμεις τους και συνέγραψαν την ιστορική διατριβή, για τα αληθή γεγονότα τα οποία έλαβαν χώρα, κατά την διάρκεια της ναυμαχίας της Αγκάλης.  Ήταν η καθηγήτρια και τότε Γυμνασιάρχης του νέου Γυμνασίου Ιτέας κυρία Θάλεια Κρητικού-Παπανικολάου και ο δημοδιδάσκαλος Ιτέας κύριος Αθανάσιος Μπαρτσώτας.

Το ιστορικό τους πόνημα υιοθέτησε ομόφωνα το τότε Κοινοτικό Συμβούλιο της Ιτέας υπό την προεδρία του Παναγιώτη Μανδρέκα και η συνέχεια είναι γνωστή : Η Κοινότης Ιτέας, λόγω της ιστορικότητος και της εθνικής εμβέλειας των αποτελεσμάτων της ναυμαχίας της Αγκάλης, μετετράπη σε Δήμο.  Έγινε, Δήμος Ιτέας!  Η δε τελευταία Κυριακή του μηνός Σεπτεμβρίου, εκαθιερώθη ως η τοπική-εθνική εορτή της πόλεως, τιμώντας με αυτόν τον τρόπο, το ιστορικό γεγονός και όλους όσους έλαβαν μέρος σε αυτό.  Με προεξάρχοντα και νικητή βεβαίως, τον Φράνκ Άμπνεϋ Άστιγγς.  Τον ανακηρύξαμε δηλαδή, κάτι ωσάν πολιούχο, κάτι ωσάν Άγιο Άστιγγα...

   Επί σειρά ετών, η πόλη ''εμνημόνευε'' την τοπική της εορτή, με μια ομιλία, μια δοξολογία και με καταθέσεις στεφάνων σε ένα προχειροφτιαγμένο μνημείο, του οποίου η αρχική τοποθέτηση στην παραλία, δυτικά της αρχής του μώλου της πόλεως, μάλλον εθεωρήθη από τους ''αρμοδίους'', ατυχής.  Και για αυτό, το εξοβέλισαν στην δυτική πλευρά της πόλεως, προκειμένου να αντικρίζει η ιστορία μας, την σημερινή πραγματικότητα : το ''Λαρνάκι''...

  Εφέτος και για πρώτη φορά, η όλη διαδικασία και το τελετουργικό, έλαβε άλλες διαστάσεις και ενδεχομένως τις πρέπουσες.  Για πρώτη φορά το εορταστικό 2ήμερο ελάμπρυνε με την παρουσία της η πολυμελής Φιλαρμονική του Πολεμικού μας Ναυτικού, αναβαθμίζοντας τοιουτοτρόπως το ''πανηγυράκι'' των τελευταίων ετών.  

Υπήρξε δια θαλάσσης ξενάγηση σε μικρούς και μεγάλους στον κόλπο της Αγκάλης από τα ρυμουλκά πλοία τα σταθμεύοντα στον λιμένα, των οποίων ο ιδιοκτήτης, αφιλοκερδώς διέθεσε, ανταποκρινόμενος θετικά στο αίτημα των αντιδημάρχου της Δ.Ε. και  Λιμενάρχη Ιτέας.  

Ακολούθησε η εξαιρετική μουσική βραδιά στον μώλο και η φαντασμαγορία με τα λέϊζερ, γεγονότα τα οποία ''ξεσήκωσαν'' όλους τους παρευρισκόμενους εκείνο το Σαββατόβραδο στον μώλο της Ιτέας.  Και ήσαν πολλοί.  Πάρα πολλοί.

Και επιτέλους, έγινε και μια αρμόζουσα για την ημέρα παρέλαση, στην παραλιακή λεωφόρο αυτήν την φορά, με τους μαθητές και όλους τους συμμετέχοντες, να παρελαύνουν υπό τους ήχους των εμβατηρίων τα οποία επαιάνιζε η επαγγελματική μπάντα του Πολεμικού Ναυτικού.

  Κατά την άποψή μας, ολόκληρη η επετειακή εκδήλωση ήταν επιτυχημένη.  Ήταν για πρώτη φορά, όμορφη.  Και η Ναυμαχία της Αγκάλης με τον πρωτομάστορά της τον Άστιγγα, αρχίζει να καταλαμβάνει την πρέπουσα θέση στο ιστορικό γίγνεσθαι της πόλεώς μας.  Εξ άλλου, μόλις 3 έτη χωρίζουν την τέλεση της Ναυμαχίας (1827), από την ίδρυση της Ιτέας (1830).

 

   Εδώ θα πρέπει να αποδώσουμε και τα εύσημα, στον αντιδήμαρχο της Δ.Ε. Ιτέας καθώς και στην ολιγομελή ομάδα των δημοτικών υπαλλήλων.  Οι οποίοι από κοινού, χωρίς ωράρια, χωρίς προσχήματα και διαδικασίες και πάνω από όλα χωρίς ανάλογη χρηματοδότηση,  επικοινώνησαν, οργάνωσαν, εκάλυψαν, έτρεξαν και τελικά ''έστησαν'' με την ''τρέλλα'' και το μεράκι τους, την εφετεινή επέτειο της Ναυμαχίας της Αγκάλης.  Κυριολεκτικά την έκαναν ''Εορτή''! 

Όλα τα υπόλοιπα είναι εκ του περισσού.  Ακόμη και οι εκ των υστέρων δηλώσεις των καθ' ύλην ''αρμοδίων'', ενθυμίζουν το θυμοσοφικό απόφθεγμα της περιοχής μας : 

''Κατόπιν ενέργειών μου, ακόμη κι ας μην ήρθα καθόλου εκεί...''

Και του χρόνου!...